انتخابات شوراها و کابوس احزاب اصلی انگلیس / آیا ماهعسل دولت استارمر به پایان رسید؟
انتخابات شوراها و کابوس احزاب اصلی انگلیس / آیا ماهعسل دولت استارمر به پایان رسید؟ –
لندن – ایرنا – نتایج تکاندهنده انتخابات محلی انگلیس و شکست حزب حاکم کارگر در نخستین آزمون انتخاباتی دولت «کییر استارمر»، همراه با اوجگیری حزب راستگرای «اصلاح» به رهبری «نایجل فاراژ» نشان میدهد که ماهعسل سیاسی دولت استارمر خیلی زودتر از آنچه انتظار میرفت به پایان رسیده و فضای سیاسی این کشور در آستانه تحولاتی جدی است.
به گزارش ایرنا، حزب «اصلاح انگلیس» که تنها چند سال از تأسیس رسمی آن میگذرد، در انتخابات میاندورهای پارلمان توانست با اختلاف تنها شش رأی، کرسی حوزه «رانکورن و هلسبی» در شمالغربی انگلیس را از حزب کارگر بگیرد؛ کرسیای که کمتر از یکسال پیش در انتخابات سراسری با اختلاف بیش از ۱۴ هزار رأی در اختیار کارگر بود. این پیروزی نمادین، که به گفته فاراژ «لحظهای بزرگ» در سیاست انگلیس است، در کنار پیروزی همین حزب در انتخابات شهرداری «گرِیتر لینکلنشایر» و کسب اکثریت قاطع در شورای شهرستان «استافوردشر»، موقعیت سیاسی حزب اصلاح را از یک نیروی حاشیهای به بازیگری نگرانکننده برای احزاب سنتی ارتقا داده است. فاجعهای برای دولت استارمر؛ شوک برای محافظهکاران انتخاباتی که دیروز (پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت) برگزار و نتیجه آن امروز (جمعه) اعلام شد، نخستین آزمون انتخاباتی دولت استارمر پس از پیروزی در انتخابات عمومی سال گذشته بود. اما بهجای تثبیت موقعیت حزب کارگر، نشانههایی از فرسایش حمایت عمومی از دولت در کمتر از یکسال ظاهر شد. شکست در حوزهای که سنگر امن حزب کارگر محسوب میشد، علاوه بر انتقادهای شدید داخلی از رهبری کییر استارمر، موجب تشدید نگرانیها درباره توانایی حزب برای حفظ آرای سنتی در شمال انگلیس شده است. در مقابل، حزب محافظهکار نیز که از زمان شکست در انتخابات سال گذشته با بحرانهای داخلی، تغییرات رهبری و نزاعهای ایدئولوژیک مواجه بوده، در این انتخابات نیز عملکرد ضعیفی داشت و تنها در برخی مناطق حاشیهای موفق به حفظ جایگاه خود شد. تحلیلگران معتقدند محافظهکاران همچنان از تبعات ۱۴ سال حکومت فرساینده خود رنج میبرند و چشمانداز بازسازی این حزب مبهمتر از همیشه است. نایجل فاراژ، رهبر پیشین حزب برگزیت و از چهرههای شناختهشده جریان راست پوپولیستی در انگلیس، با حضور پررنگ در کارزار انتخاباتی اخیر، موفق شد بدنهای از رأیدهندگان خسته از سیاستهای دو حزب اصلی را به سوی حزب اصلاح جذب کند. او در مصاحبهای با شبکه اسکاینیوز گفت: «مردم احساس میکنند دیگر نمیدانند نخستوزیر واقعاً به چه چیزی باور دارد. حزب ما اکنون اپوزیسیون واقعی در انگلیس است.» فارغ از لحن عوامپسندانه و شعارهای تند این حزب، نظیر مخالفت با مهاجران، انتقاد از مالیاتها، و حمله به نهادهای حاکم، حزب «اصلاح» اکنون در حال کسب پایگاه اجتماعی در مناطق سنتی احزاب کارگر محافظهکاران است. پیروزی در منطقه رانکورن، که سالها در اختیار حزب کارگر بوده است، از نگاه کارشناسان نشانهای است که فاراژ نهتنها جناح راست، بلکه بدنه ناراضی طبقه کارگر را نیز هدف قرار داده است. رأی اعتراضی یا تغییر واقعی؟ برخی تحلیلگران، بر این باورند که نتیجه انتخابات اخیر بیشتر نشانگر یک رأی اعتراضی است تا اقبال ساختاری به حزب اصلاح. اما همین رأیهای اعتراضی، در صورت تکرار در سطح ملی، میتواند نقشه سیاست انگلیس را دگرگون کند. بهویژه آنکه فاراژ برخلاف گذشته، اینبار بهدنبال کسب قدرت اجرایی و ایفای نقش در دولت آینده است. او در سخنرانی پیروزی خود گفت: «اگر به محافظهکاران رأی بدهید، در واقع به حزب کارگر رأی دادهاید. اصلاح، تنها جایگزین واقعی برای این چرخه باطل است.» در همین حال، شماری از چهرههای سرشناس حزب کارگر از استارمر به دلیل «سکوت»، «بیعملی» و عدم حضور در کارزار انتخابات اخیر انتقاد کردند. برخی از نمایندگان، از جمله دایان ابوت و جان مکدانل نمایندگان ارشد حزب کارگر، خواستار بازنگری فوری در سیاستهای اقتصادی دولت شده و هشدار دادند که ادامه این روند، به قدرتگیری راست افراطی ختم خواهد شد. همزمان، گزارشهایی از ریزش رأی کارگر به سمت حزب سبز نیز منتشر شده که نشاندهنده نارضایتی بخش مترقی بدنه رأیدهندگان از سیاستهای «محافظهکارانه» دولت استارمر در حوزههایی مانند رفاه، مهاجرت و بودجههای اجتماعی است. پایان زودهنگام ماهعسل دولت کارگر؟ شکست در رانکورن، تنها با اختلاف شش رأی رقم خورد، اما در عرصه سیاسی، مانند زلزلهای تعبیر شده که میتواند توازن قوا را برای سالهای آینده تغییر دهد. نشانههای ضعف راهبردی، عدم حضور نخستوزیر در حوزه کلیدی، و تمرکز بیشازحد بر بازی در «مرکزگرایی سیاسی» باعث شده حتی حامیان دولت نیز نگران باشند که استارمر خیلی زود وارد فاز فرسایش شده است. از سوی دیگر، حزب اصلاح با وعدههایی ساده، اما پرطنین، نظیر پایان «بریتانیای ضعیف»، «بازگشت اقتدار» و «اخراج مهاجران غیرقانونی» در حال بهرهبرداری از خلأ راهبردی در اردوگاه دو حزب سنتی است؛ هرچند بهنظر میرسد این حزب هنوز برنامهای منسجم و قابلاتکا برای اداره کشور ندارد و صرفاً از موج نارضایتی عمومی تغذیه میکند. نتایج انتخابات اخیر، نهتنها از بحران عمیق در حزب محافظهکار پرده برداشت، بلکه ضربهای زودهنگام به دولت تازهکار حزب کارگر وارد کرد. در این میان، حزب اصلاح، با رهبری یک چهره جنجالی و شعارهای پوپولیستی، در حال پرکردن خلأ سیاسی در افکار عمومی است. سؤالی که اکنون در لندن مطرح میشود این است که اگر این روند ادامه یابد، انگلیس بهسوی بازتعریفی رادیکال از منظومه سیاسی خود پیش خواهد رفت؟ یا اینکه، همچون گذشته، شور لحظهای فروکش خواهد کرد و نظم سنتی پابرجا خواهد ماند؟ پاسخ این پرسشها شاید در ماههای آینده و در انتخابات عمومی بعدی روشنتر شود؛ اما آنچه مسلم است، اینکه کابوس برای احزاب سنتی انگلیس، دیگر فقط در افکار تحلیلگران نیست؛ در صندوقهای رأی نیز قابل مشاهده است.