اتاقی در میانه میدانم آرزوست
اتاقی در میانه میدانم آرزوست –
کرمان- ایرنا- اتاق بازرگانی کرمان میزبان برخی مدیران خبرگزاری‌های استان در نشست هم‌اندیشی بود با حضور سیدمهدی طبیب‌زاده رییس این اتاق که پیش از این نیز طی سال‌های گذشته تجربه مدیریت اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان را داشته و بر ظرفیت‌ها و مشکلات دیار کریمان اشراف کامل دارد.
آنطور که درباره ماهیت فعالیت اتاق بازرگانی آمده، انجمن یا سازمانی غیردولتی خوانده شده که در آن بازرگانان و صاحبان کسب‌وکارهای عمده برای هماهنگی فعالیت‌های خود و چانه‌زنی با نهادهای حکومتی (دولتی) برای تامین منافع‌شان تلاش می‌کنند. در اتاق بازرگانی هر منطقه، کسب‌وکارهای آن منطقه عضو هستند و هیات‌مدیره یا شورای اجرایی اتاق بازرگانی را به منظور تعیین خط مشی آن انتخاب می‌کنند، سپس هیات مدیره یا شورا به نوبه خود یک رییس و کارکنان مورد نیاز سازمان را برای اداره آن بر می‌گزینند. به گزارش ایرنا، طبیب‌زاده که از اول شهریورماه ۱۳۹۵ (حدود ۹ سال پیش) مدیریت پارلمان بخش خصوصی در دیار کریمان را برعهده دارد، معتقد است که برای میدان‌داری و ایفای نقش در تحقق توسعه استان، حتی فراتر از کارکردها و وظایف تعیین شده در پارلمان بخش خصوصی استان، طی سال‌های اخیر ورود داشته و همه تلاش‌ها را در این مسیر به کار بسته است؛ لذا انتظار و مطالبه ای هم که از رسانه‌ها دارد با همین محوریت است برای نفع استانی؛ افزایش مطالبات به‌حق در استان برای ریل گذاری توسعه پایدار و نیز کمک به رشد مطالبات شهروندان. سیدمهدی طبیب‌زاده جلسه، طولانی شد زیرا سخنان، مطالبات یا پیشنهادهای اصحاب رسانه نیز طولانی، متنوع و متعدد بود و طبیب‌زاده با طیب خاطر، آرام و سراپا حواس‌جمع می‌شنید یا یادداشت بر می‌داشت. بسیاری از خبرنگاران حاضر را به نام می‌شناخت و از تجربیات مشترک در سال‌های گذشته یا حضور در برخی جلسات مشترک یادآوری می‌کرد؛ خسته بود زیرا گویا از بامداد، بعد از سفر تهران، چندین جلسه متراکم دیگر داشته و این جلسه را نیز در غروب روز سه‌شنبه- ۲۳ اردیبهشت- دایر کرده بود؛ نشستی حدود سه ساعته که وقتی پایان یافت، پاسخ رییس اتاق جالب بود: خستگی‌هایم در رفت، آنقدر که جلسه برایم پربار و اثربخش بود. به سهم خودم به عنوان خبرنگار، دست پر همراه با انتقادهای فراوان به جلسه رفته بودم؛ هم درباره موضوع ارتباط و تعامل رسانه ای و هم حوزه عملکردی اتاق؛ از برخی گلایه‌ها یا نقدهایی که بعضی منتقدان علیه وی دارند هم گفتم؛ اینکه به جوانان در مدیریت کلان اتاق، چندان میدان داده نمی‌شود و تصمیم‌سازان اتاق – البته به تعبیر بعضی منتقدان- تعدادی از پا به‌سن‌گذشتگان هستند که حاضر نیستند جایشان را به جوان‌ترها بدهند و ترکیبشان هم تغییر نمی‌کند. در ادامه نیز از نوع کنشگری و پاسخگویی مدیران اتاق نسبت به عملکردها و مسئولیت‌ها و سایر دغدغه‌ها نیز مطالبی بیان کردم. البته بخشی از مطالب و پرسش‌ها را فرصت نشد که وی پاسخ دهد اما خیلی‌ها را چه در سخنرانی قبل از پرسش و پاسخ و چه بعد از آن، توضیح داد؛ بیشتر شنونده بود تا در سیاستگذاری‌ها یا برنامه ریزی‌ها- اگر به کار می آید-، بگنجاند. فرصت طلای سبز که از دست رفت در بیان و روایتش از اتاق، از ماهیت این نهاد بخش خصوصی گفت و اضافه کرد که حتی فراتر از مسئولیت‌های تعیین شده برای اتاق، از طریق برقراری ارتباط با بخش‌های دولتی، قضایی و مجلس سعی کرده فراتر از وظایف یا کارکردها هم به ایفای نقش بپردازد و ورود کند؛ در عین حال کلامش از ابتدا تا انتها، سراسر دغدغه بود، دغدغه آینده توسعه استان. از پسته گفت که سال‌های سال در شمال و شمال غرب استان منابع آبی را دیگر باقی نگذاشته، هرچند ارزآوری برای عده ای داشته اما عواید حاصل از آن، آنطور که باید نصیب استان نشده و به توسعه صنایع کوچک و متوسط که اشتغال و درآمد بالایی دارند، نرسیده تا از حالا به بعد که به علت تداوم خشکسالی دیگر نمی‌توان خیلی به پسته امیدوار بود، حداقل در نتیجه سال‌ها برداشت و صادرات پسته، استان نفعی در اشتغال و تولید برده باشد. و از وضعیت کنونی گفت که انگار همان جایی قرار گرفته ایم که در تولید و صادرات پسته در نقطه شروع بودیم؛ از معادنی روایت کرد که روزی تمام می‌شوند و آن روز دیر نیست؛ بعد تاکید کرد: نگذاریم بلایی که در بحث پسته بر سر استان آمد، در حوزه معادن هم بر سرمان بیاید و همانطور که فرصت طلایی پسته را استان از دست داد، در بخش معدن، حالا که این همه ماده معدنی و هزاران هزار میلیارد تومان عواید معدنکاری از استان خارج می‌شود، سهم استان را بازپس بگیریم، سرمایه گذاری، زیرساخت سازی، توسعه زنجیره‌های پایین دستی تولید و سایر کارها را انجام دهیم تا شاخص‌های توسعه استان ارتقا و در نتیجه زندگی مردم بهبود یابد. کاروانسرای گنعجلیخان، ثبت جهانی در شهر کرمان در عین حال از گردشگری گفت؛ مقوله ای که می‌تواند پیشانی توسعه استان باشد، با آن همه ظرفیت منحصر به فرد اما اینک کرمان مقصد مهم گردشگری نیست. البته که در این میان مرتبط با فعالیت‌های اتاق در گردشگری نیز نقدهایی بیان کردم؛ از جمله اینکه به نظر می‌رسد باوجود همه اقداماتی که اتاق برای حوزه گردشگری داشته اما بیشتر اقدامات شاید در نتیجه موازی‌کاری، ایجاد نشدن اتاق فکر مناسب با حضور ذینفعان دارای ایده، بهره گیری نکردن کامل از ظرفیت همه نخبگان صاحبنظر یا هر عامل دیگر، خروجی مدنظر را نداشته و اتاق حداقل سهمش درباره وضعیت موجود را بپذیرد. اما همانطور که طبیب‌زاده در انتهای جلسه تاکید کرد «چون حرف‌های اصحاب رسانه از ته دل بود (دلی بود) و بر دل می‌نشست لذا خستگی‌ها را هم می‌گرفت»، صحبت‌های خود وی هم بیشتر از سر دغدغه و دلی بود؛ نظام‌مسائلی مطرح شد که در استان باید فکری اساسی برای آنها کرد و البته رسانه را بهتر و بیشتر پای کار توسعه آورد. نشست هم اندیشی رییس اتاق بازرگانی با مدیران خبرگزاری های استان جای رسانه کجاست؟ در این جلسه از جمله مطالباتی که مطرح شد و نقدی که به نظرم به بیشتر مدیران استان وارد است، این بود که اساسا تعریف و مطالبه ما از رسانه و کارکردهای آن، بسیار ناچیز، اندک و دَم‌ِ دستی است؛ اساسا رسانه را در میز حکمرانی و تصمیم‌سازی در قالب یک کرسی در کنار سایر کرسی‌ها ندیده ایم و نمی‌بینیم؛ بگذریم که از اینکه تعریفمان از خبر و رسانه کامل نیست تا برسیم به کمبودها و ضعف پشتیبانی‌ها. در انتها نیز صرفنظر از جایگاه اتاق و کارکردهای آن، تاکید شد رییس اتاق به عنوان یک کرمانی که دلسوز مسائل استان است، در یک بازه زمانی مشخص به کمک کادرسازی و توانمندسازی در حوزه رسانه استان بیاید زیرا ارتباط معنادار و مستقیمی بین توسعه و کنشگری رسانه ای در هر منطقه وجود دارد. سایر همکاران رسانه‌ای هم، همگی از سر دغدغه مطالباتشان را بیان کردند؛ شور و حرارتی که در کلام و نگاهشان موج می‌زد، مثل سایر جلسات مشابه، از سر دغدغه و ایفای نقش برای حل مشکلات بود. اما قبل از آنکه بیان مطالبات اصحاب رسانه شروع شود، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان توضیحاتی از عملکرد این اتاق که در چند شاخص طی سال‌های اخیر در سطح کشور رتبه‌های برتر آورده، بیان کرد و به نظام‌مسائل کلان استان مثل دغدغه بهره وری، کمبود آب یا دیگر مشکلات استان پرداخت. دغدغه مطالبه گری اتاق بازرگانی و رسانه طبیب‌زاده از دردهایی گفت که طی سال‌های اخیر هیچگاه درمان نشده اند و گویا این مسیر همچنان ادامه دارد؛ از رسانه‌ها خواست مطالبات را بالا ببرند و حتی در افزایش مطالبه‌گری مردم استان هم ایفای نقش کنند. تاکید کرد که حتی در توافق و همکاری مشترک با بخش جامعه‌شناسی دانشگاه باهنر، برای اینکه کنشگری و مطالبه گری مردم در کرمان ارتقا یابد نیز وارد مذاکره و کارهای تحقیقاتی شده اند، در عین حال از رسانه‌ها خواست با نگاه کلان‌نگر و مساله‌محور ایفای نقش داشته باشند. ظرفیت صادرات ۱۰ میلیارد دلاری طبیب‌زاده از اینکه بیش از ۹۰ درصد صادرات استان مواد خام یا نیمه خام کشاورزی و معدنی است ابراز نگرانی و گلایه کرد که کرمان فرصت طلایی پسته را از دست داد و نباید بگذاریم فرصت معادن هم از دست برود. طبیب زاده از اینکه بیش از ۹۰ درصد صادرات استان مواد خام یا نیمه خام کشاورزی و معدنی است ابراز نگرانی و گلایه کرد که کرمان فرصت طلایی پسته را از دست داد و نباید بگذاریم فرصت معادن هم از دست برود رییس اتاق بازرگانی کرمان با اشاره به اینکه صادرات موجود هم حداکثر به سه میلیارد دلار برسد که بسیار ناچیز است تاکید کرد: به راحتی ظرفیت صادرات ۱۰ میلیارد دلاری در استان داریم؛ اما باید محصولات فرآوری شده با ارزش صادراتی بالا را به چرخه صادرات ببریم. نسبت صادرات و واردات استان به هیچ عنوان مناسب نیست. طبیب‌زاده در عین حال معدن را در شرایط کنونی یک فرصت مغتنم برای استان خواند و گفت: اما اگر این فرصت به بهره وری به عنوان یک حلقه مفقوده مهم و بزرگ برای استان منجر نشود یعنی از آن خلق ثروت مولد صورت نگیرد، روزی معدن هم تمام می‌شود و دیگر چیزی باقی نمی‌ماند، استان تنها با تبعات حاصل از معدن کاری مواجه خواهد بود. وی با گلایه از اینکه منابع حاصل از استخراج معادن بیشتر صرف هزینه‌های جاری کشور می‌شود گفت: سهم استان از این منابع را باید گرفت و سرمایه گذاری مولد انجام داد؛ زنجیره ارزش معادن باید کامل شود وگرنه چیزی برای نسل آینده نخواهیم گذاشت. طبیب‌زاده تصریح کرد: چرا باید معادن بزرگ ما یا در فرآوری و صنایع پایین دستی با این همه گذشت زمان و درآمدهای زیاد یا کاری نکرده باشند یا تازه اینک به فکر فرآوری افتاده باشند؟. فرآیندهای معدنی گردشگری و توسعه متوازن وی در ادامه به حلقه مفقوده‌ها در عرصه گردشگری اشاره و تاکید کرد: باوجود ظرفیت های بسیار و جاذبه های طبیعی و تاریخی متعدد که استان را در ردیف های بالا قرار داده، اما در جذب گردشگر توسعه یافته نیسیتیم و در رتبه‌های پایین قرار داریم. رییس اتاق بازرگانی کرمان در ادامه از ضرورت کنشگری و مطالبه گری رسانه‌ها و نیز شهروندان سخن گفت و تاکید کرد که متاسفانه کرمان را حتی در درون خودمان فقط می‌شناسیم. وی خواهان کمک به ایجاد توازن در توسعه استان و تحقق توسعه پایدار شد، نقش رسانه‌ها را در هموارسازی مسیر توسعه و کمک به رفع دغدغه‌ها تشریح و بیان کرد: از عمده مسائل استان ضعف در سرمایه گذاری برای توسعه صنعتی استان است. طبیب‌زاده با اشاره به سهم اشتغال بالا در بخش کشاورزی استان اما درآمد ناچیز آن که سبب کم رونقی معیشت بهره برداران کشاورزی شده گفت: در نتیجه عواید حاصل از پسته کاری باید به سمت توسعه صنعتی در صنایع کوچک و متوسط می‌رفتیم که سهم اشتغال استان بالا برود و درآمدها نیز ارتقا پیدا کند که این مهم محقق نشد. به گفته وی، امروز اقتصاد استان مبتنی بر منابع تجدیدناپذیر معدن است؛ باید با همراهی رسانه‌ها طی برنامه ای جامع و با مطالبه از سوی دستگاه‌های قضایی، نظارتی و مسئولان کاری کنیم که سود شرکت‌ها از استان خارج نشود و صرف سرمایه گذاری در مسیر تکمیل زنجیره ارزش در معادن با رویکرد توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط با فناوری بالا شود. امروز اقتصاد استان مبتنی بر منابع تجدیدناپذیر معدن است ؛ باید با همراهی رسانه ها طی برنامه ای جامع و با مطالبه از سوی دستگاه های قضایی، نظارتی و مسئولان کاری کنیم که سود شرکت ها از استان خارج نشود و صرف سرمایه گذاری در مسیر تکمیل زنجیره ارزش در معادن با رویکرد توسعه بنگاه های کوچک و متوسط با فناوری بالا شود طبیب‌زاده با طرح این پرسش که چرا شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی باید تا ۵۵ درصد از استخراج معادن را به عنوان حق مالکانه بگیرند ولی آن را صرف استان و سرمایه گذاری در استان نکنند اظهار داشت: رسانه باید در این زمینه ایفای نقش محوری داشته باشد و مطالبه را بالا ببرد. اتاق بازرگانی بدون گرایش سیاسی وی تصریح کرد: البته ما در اتاق بازرگانی مطالبه گر احقاق حق مسلم مردم از منابع خود هستیم؛ اتاق گرایش سیاسی ندارد و با رویکرد حقوق مردم پیگیر هستیم زیرا شاخص‌های توسعه پایدار مثل درآمد سرانه، سرانه‌های آموزشی و بهداشتی در استان خوب نیست. طبیب‌زاده در بخش دیگری از سخنان با معرفی اقدامات اتاق بازرگانی کرمان ضمن اشاره به کسب رتبه‌های عملکردی برتر از جمله در برگزاری شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی افزود: دو اندیشکده فعال «انرژی» و «تدبیر آب»، همچنین مرکز مطالعات و پژوهش‌های اقتصادی اتاق کرمان مورد توجه مسئولان و مراکز تحقیقاتی حتی در سطح کشوری قرار دارد و از ظرفیت‌های بسیار خوب به شمار می‌رود. وی با بیان اینکه اتاق کرمان باتوجه به ماهیت و کارکردهایش سعی دارد مسائلی را مطرح کند که به دولت کمک کند تصریح کرد: ما همچنین به عنوان مشاور سه قوه ارتباط خوبی با مسئولان قوا در استان داریم و سعی کرده ایم نهادی تاثیرگذار در فضای کسب و کار، دفاع از فعالان اقتصادی و سرمایه گذاری باشیم. به گزارش ایرنا در این جلسه همچنین بر ضرورت تدوین منشور ارتباطی در اتاق یا پیوست رسانه ای درحالی تاکید شد که رییس اتاق به یادگار، چند جلد کتاب درباره وضعیت تاریخی و نیز فرآیندهای توسعه استان به مهمانانش هدیه داد و بر ضرورت همگرایی بیشتر رسانه ای تاکید کرد.
